Verín tamén existe

Luís Pardo
https://luzes.gal/

«So never mind the darkness

We still can find a way

‘Cause nothin’ lasts forever

Even cold November rain».

Guns N´Roses. «November rain».

Novembro foi un mes estraño. Os embarrancamentos case simultáneos dun quimiqueiro coa adega baleira no norte e un narcosubmarino transoceánico –este si ben cargado– no sur, permitiron aos medios de Madrid descubrir que «encallao» no é só a praza onde están a FNAC e o Cortinglés, senón tamén un estado transitorio dos artefactos flotantes que se achegan á Galiza durante un temporal.

Despois de que Ana Pontón fose a Madrid quedar segunda en Salvados (ningunha deshonra cando entre os interlocutores está Aitor Esteban), Xosé Manuel Beiras saía do seu letargo –deixando claro que era un letargo autoimposto– en TV3… En TV3!!! Beiras nun programa da televisión catalá! Foi escribir xuntos estes dous conceptos e o ordenador empezou a cheirar a xofre. Vou por un pouco de auga bendita e agora sigo…

Estou.

Máis ou menos mentres o leonado líder acusaba a Núñez (o de Feijóo non o usa) de encabezar unha «Brigada de Demolición e Exterminio», unhas 20.000 persoas saían á rúa nunha vila que non chega aos 15.000 habitantes para denunciar outra consecuencia desa demolición. Desta vez non había que ollar cara a costa: o enésimo embarrancamento da sanidade atopámolo en Verín.

Teño un amigo que vai cara aos 40 e sempre di que foi o último bebé da súa aldea, en A Bola. En Verín xa chegou ao mundo o que poderá levar esa dubidosa honra, pero por motivos ben diferentes. En Berredo non naceron máis nenos despois de Daniel; os de Verín, agora, terán que nacer en Ourense. A mesma cidade á que deberán desprazarse para ir ao dermatólogo, ao cardiólogo, ao oftalmólogo… Todo mentres o presidente da Xunta se reunía co seu homólogo asturiano e unha morea deses empresarios aos que tanto lles preocupa o pacto do abrazo nun cumio no que volveron abordar o «reto demográfico». Aforraban as alforxas para esa viaxe. Todo o mundo sabe que retirar servizos sanitarios e pechar escolas é o mellor xeito para que a xente quede vivir no rural.

Porque o hospital de Verín non atende só esa vila. Alí ían tamén as embarazadas da Gudiña, atravesando as neves do inverno; as da Mezquita; as de Lubián, ese sitio que só nos soa das obras do AVE… Mesmo as de Chaves. Seguro que algún ultra falaría aquí de «turismo sanitario». «Se eu tivese que ir dende A Mezquita ata Ourense para parir en pleno inverno, case prefería que me atendesen dúas señoras da aldea», contaba unha moza da zona, coñecedora de que a distancia «real» entre Verín e a Cidade das Burgas é de 40 minutos «se conduces a 150 por hora». Ela é quen de facelo.

E todo isto acontece, como ben lembraba en El País Cristina Huete, nun centro que foi «buque insignia» daquel desastroso modelo de fundacións hospitalarias co que Feijóo e Romay Beccaría experimentaron a privatización da Sanidade –como tantas outras cousas– primeiro en Galicia.

O argallante deste novo golpe de machada aos servizos públicos, un dos máis destacados representantes desa Brigada de Demolición, é Félix Rubial, a quen é doado seguir polo mapa lume tras lume. Alto cargo do SERGAS imputado por homicidio no caso da hepatite C (caso arquivado e pendente de recurso dos afectados), foi enviado á área sanitaria de Vigo e alí provocou a revolta, dimisión incluída, de 23 dos 25 xefes de servizo de primaria. «Premiado» coa xerencia da Ourense, Rubial –que tivo que marchar entre apupos da súa reunión coas embarazadas de Verín– vén de declarar este novo incendio. Non podo agardar por coñecer o seu vindeiro destino…

Veñen eleccións, si, e a batalla de Ourense, sempre decisiva, empeza con escaramuzas inesperadas. O berro de resistencia de Verín, esa manifestación convocada inicialmente contra a perda de dermatólogo, pero aguilloada pola loita das futuras nais, lembra o desas outras provincias que se negan a morrer. Teruel Existe acabou canalizándoa ata contar cun deputado e dous senadores propios. Consentirá tal cousa Baltar? En Verín atopara Feijóo o único candidato capaz de desafiar o seu virreinato no PP, pero Jiménez xa non está na alcaldía. Pasaría isto cun alcalde popular…?

É verdade, na Galiza novembro sempre é un mes estraño. Cando non é polo Prestige, é por unha vila que se nega a que os seus nenos non nazan alí nunca máis.