As que empurran os carriños

Imagen:MATALOBOS

« (...) O home marcha traballar a primeira hora da mañá e non regresa ata que xa é ben de noite. Logo deixa que se lle debuxe un sorriso sardónico e cóntalles como o primeiro embarazo lle custou o posto laboral (...)»

RAMÓN VILAR LANDEIRA 

http://www.lavozdegalicia.es/

Véxoa pasar cada día empurrando o carriño. Detrás dela, enganchado á súa saia, vén un neno con andar dubitativo e trenco. Tomando como referencia a idade media actual, é relativamente nova para ser nai. Non creo que chegue aos trinta anos. Dende a fiestra do despacho vexo como lle fai carantoñas ao bebé. Noutras ocasións párase para tirarlle da chaqueta ao maior. Está nesa idade de quedar fascinado con canto obxecto, animal ou persoa hai ao ser arredor.

Hoxe estaba diante do meu portal falando con outras dúas rapazas. As amigas non paraban de lle armar carantoñas aos nenos. Mentres, a nai facía inventario do seu día a día: o máis pequeno tiña gases, choraba sen parar todas as noites e ao maior, que aínda se estaba habituando a iso do irmán, tiveran que lle volver a poñer cueiro. E a ela bríllanlle os ollos ao contar a súa historia familiar, aínda que debaixo deles apareceron unhas bolsas que delatan as noites en vela.

-Vaste presentar ás oposicións?

Ela arquea as cellas e deixa saír un vendaval de cansazo pola boca. Despois nega coa cabeza. Apenas ten tempo a nada. O home marcha traballar a primeira hora da mañá e non regresa ata que xa é ben de noite. Logo deixa que se lle debuxe un sorriso sardónico e cóntalles como o primeiro embarazo lle custou o posto laboral. Cando a barriga comezou a medrar acabouse o contrato. Finito. Game over. Partiu.

-Pero, como non denunciaches?

A amiga que fai a pregunta é a mesma que responde. De pouco ía servir. Casos coma estes atópanse a eito. Para que andar con voltas, hai entrevistas nas que che preguntan directamente se pensas quedar preñada algún día. Así, como se foses unha máquina que debe renunciar aos dereitos máis básicos (incluso o de crear novas vidas). O premio a esa renuncia é o de entrar, con sorte, no mercado laboral sen andar á pata coxa. Bendita igualdade. E despois agarrámonos á cabeza cando dicimos que non hai relevo xeracional, que non nacen nenos. O endémico avellentamento do rural xa se palpa nas vilas, e comeza a intuírse nas cidades.

Antonte, tomando o café, Helena facía reconto dos núcleos da parroquia nas que hai preto de trinta anos que non nace un neno. Un, dous, tres... e iso que vivimos no eixo atlántico, di dende a barra o veciño máis optimista. Pago o meu refresco e penso en Zavalita, en La catedral e en «cuando se jodió el Perú». Dende logo, Galicia xa levaba algúns anos desangrándose demograficamente cando Vargas Llosa escribiu esa novela (1969).

Non é cousa nova, non. Por iso, tamén un acaba sendo un algo pesimista: máis de cincuenta anos sen mellorías dan moito que pensar. Quedarían outros tantos para estarmos, como augurou García Márquez, nos Cien años de soledad.

Desvarío. Regreso ao teclado mentres ela marcha empurrando o carriño e se volve a cada pouco para comprobar que o maior vén detrás, cons pasos tímidos. Xusto aí acórdome das caixas que a administración lle regala a cada bebé e de todas as axudas que se anuncian nos días da muller traballadora. Os 364 días restantes expulsámolas en silencio do mercado laboral ou pedímoslles que fagan dezaseis horas entre a oficina e a casa. A conciliación e a corresponsabilidade son palabras aínda máis estrañas que o cobro das horas extraordinarias.

Nos debates parlamentarios, a cada pouco, discútese con fragor sobre o problema demográfico: «Hai que facer un plan de dinamización da natalidade!»; berran dende unha bancada. «O drama deste país é que non nacen nenos!», retrucan dende a outra. Mentres, as que pairen empurran carriños soas polas marxes do mercado, e o que é peor, a miúdo das marxes da propia sociedade.